1- سەرۆک جۆ بایدن دەڵێت ئەمەریکا هەموو هەوڵێکی خۆی دەدات بۆ کۆتایی پێهێنانی چۆڵکردنی لە ئەفغانستان تا 31ی ئاب
2- بایدن هۆشداری دا کە مانەوەی زیاتر لەگەڵیدا مەترسی زیاتربوونی هێرشی تیرۆریستی و ناکۆکی لەگەڵ تاڵیباندا هەیە.
3- لێدوانەکانی ئەو لە نێوان فشارەکانی هاوپەیمانەکانی ئەمریکا لە دەرەوە و دیموکراتەکانی کۆنگرێسیش بۆ درێژکردنەوەی ئەم وادەیە.
5- سەرۆک کۆمار گوتی ئەمەریکا لەگەڵ هاوپەیمانەکانی جی 7 کار دەکات بۆ دابینکردنی ڕێبازێکی یەکگرتوو بۆ تاڵیبان کە بەرپرسیاری کردەوەکانیان دەکات.
سەرۆک جۆ بایدن لە میانەی کۆبوونەوەی بەپەلەی دوێنێ شەو بە سەرکردەکانی جی 7ی گوت کە ئەو خشتەی کاتی پێشوەختە بۆ کشانەوەی تەواوی هێزەکانی ئەمریکا لە ئەفغانستان دەهێڵێتەوە، هەرچەندە ئەمریکاش پلانی گونجاو دروست دەکات ئەگەر درێژکردنەوەکە پێویست بێت.
بایدن لە سێیەمین ناونیشانی تەلەڤزیۆنی خۆی لەسەر ئەفغانستان لەوەتەی ئەو وڵاتە کەوتە دەستی تاڵیبانەوە، وتی:”ئێمە ئێستا لە ڕێگاداین تا 31ی ئاب تەواو بکەین”
سەرۆک ڕووبەڕووی فشاری سیاسی بوویەوە بۆ درێژکردنەوەی وادەی کشانەوەی هاوپەیمانەکانی ئەمریکا لە ئەوروپا، وەک شانشینی یەکگرتوو، هەروەها لە پارتەکەی لە واشنتن هەرچۆنێک بێت بایدن ڕۆژی سێشەممە ڕوونی کردەوە کە بڕوای وایە هەرچی زووە ئەمریکا کۆتایی بە چۆڵکردنەکە بهێنێت، باشترە.
سەرۆک کۆمار هۆشداری دا کە مانەوەی زیاتر مەترسیی جدی بۆ هێزەکانی هاوپەیمانان و خەڵکی مەدەنی هەیە سەرۆک کۆمار گوتی داعش خوراسان کە سەر بە ڕێکخراوی تیرۆریستییە و لە ئەفغانستان نیشتەجێیە، مەترسیی گەورە لەسەر فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی حامد کارزای دروست دەکات.
وتیشی:”هەموو ڕۆژێک لەسەر زەوی دەژین ڕۆژێکی ترە کە دەزانین خوراسانی داعش هەوڵ دەدات فڕۆکەخانەکە بکاتە ئامانج و هێرش بکاتە سەر هێزەکانی ئەمریکا و هێزە هاوپەیمانەکان و هاوڵاتیانی مەدەنی بێتاوان”
بایدن هەروەها پەیوەندی ئەمریکا لەگەڵ تاڵیبانی سەر زەوی کابول بە “شڵەس” وەسف کرد سەرۆک کۆمار گوتی چەکدارەکان هاوکاری ئەمەریکایان کردووە لە چۆڵکردنەکاندا، بەڵام هەر چی ئەمەریکا درێژتر بێت مەترسی شەڕکردن زیاتر دەبێت
ئەمریکا لە 14ی ئابەوە نزیکەی 70 هەزار و 700 کەسی لە دەرەوەی ئەفغانستان گواستوەتەوە یان یارمەتی داوە، بەپێی ئەو ئامارانەی ئێوارەی ڕۆژی سێشەممە کۆشکی سپی بڵاوی کردەوە لە کۆتایی مانگی تەمووزەوە، ویلایەتە یەکگرتووەکان نزیکەی 75900 کەسی نیشتەجێ کردووە.
لە ڕۆژی سێشەممەوە نزیکەی 4000 هەڵگری پاسپۆرتی ئەمریکی و خێزانەکانیان لە ئەفغانستانەوە ڕاگواستنەوە، هەرچەندە هێشتا وا بڕوا دەکرێت کە چەند هەزار ئەمریکی چاوەڕوانی چۆڵکردن دەکەن
بایدن وتی کە سەرکردەکانی حەوت دیمۆکراتی گەورەی پیشەسازیی جیهان، یەکێتی ئەوروپا، ناتۆ و نەتەوە یەکگرتووەکان ڕازی بوون کە “بە یەکگرتوویی لە ڕێبازی ئێمە لە بەرامبەر تاڵیباندا بوەستنەوە”
بایدن، وتیشی:”ئێمە بە کردەوەکانیان دادگایییان دەکەین و لە نزیکەوە بەردەوام دەبین لە هاوئاهەنگی لەسەر هەر هەنگاوێک کە دەیهاوێژین بۆ هەنگاونان لە وەڵامی هەڵسوکەوتی تاڵیباندا”
لە ڕاگەیەندراوێکی هاوبەشدا دوای کۆبوونەوەی مەجازی خۆیان، سەرکردەکانی جی 7 نیگەرانییەکی گەورەیان سەبارەت بە مافەکانی مرۆڤ و بەتایبەتی بۆ ژنان لە ئەفغانستان دەرببڕیت و داوایان لە وڵاتانی جیهان کرد کە پشتگیری لە هەوڵەکان بکەن بۆ نیشتەجێکردنەوەی ئەفغانی
سەربازێک لەگەڵ یەکەی 24ی پیادەی دەریایی لە کاتی چۆڵکردنی لە فڕۆکەخانەی نێودەوڵەتی حامد کارزای لە کابولی ئەفغانستان، لە 24ی ئابی 2021 دا
تاڵیبان لە سەرەتای ڕۆژی سێشەممەوە ڕایگەیاند کە چیتر گروپەکە ڕێگە نادات هاوڵاتیانی ئەفغانی لە گەشتی چۆڵکردن وڵات بەجێبهێڵن و درێژکردنەوەی وادەی کشانەوەیان لە کۆتایی مانگ قبوڵ ناکەن
زەبیحوڵا موجاهید، وتەبێژی تاڵیبان لە کۆنگرەیەکی ڕۆژنامەنووسیدا ڕۆژی سێشەممە بە ڕۆژنامەنووسانی وت:”ئێمە پشتگیری لە ڕێگەدان بە ڕۆیشتنی ئەفغانییەکان ناکەین”
وتیشی:”ئەوان (ئەمریکیەکان) هەلیان هەیە، هەموو سەرچاوەکانیان هەیە، دەتوانن هەموو ئەو کەسانەی کە سەر بە خۆیانن وەربگرن، بەڵام ئێمە ڕێگە نادەین ئەفغانییەکان بڕۆن و دوا وادە درێژ ناکەینەوە” موجاهید گوتی چۆڵکردنەکانی دوای 31ی ئاب لەلایەن هێزە بیانییەکانەوە ئەنجام دراوە، دەبێتە “پێشێلکاری” لە بەڵێنەکەی ئیدارەی بایدن بۆ کۆتاییهێنان بە ئەرکی سوپای ئەمریکا لەو وڵاتە.\
هەرچەندە ئیدارەی بایدن هەوڵیداوە تا کۆتایی مانگ متمانەی خۆی بەتوانای تەواوکردنی چۆڵکردنەکە نیشانبدات، بەڵام ئەندامانی حزبەکەی خودی سەرۆک گومانیان دەربڕیوە.
ئادەم شیف سەرۆکی لیژنەی هەواڵگریی ئەنجومەنی نوێنەران لە کالیفۆرنیا ڕۆژی دووشەممە دوای راگەیاندنێکی نهێنی لەگەڵ بەرپرسانی هەواڵگری ڕایگەیاند کە “زۆر پێناچێت” کە ئەمەریکا بتوانێت هەموو هاوڵاتیانی مانەوەی ئەمریکا و داواکارانی تایبەتی ڤیزای کۆچ و ئەفغانی لە دەوڵەت بە دوا وادەی 31ی ئاب
شیف، وتیشی:”من هان دەدەم کە ژمارەی هەڵوەشاوەکان ببینم، کە زۆر بە خێرایی زیاد دەبن کە لە ڕۆژێکدا 11 هەزار کەسمان گواستەوە”
لەگەڵ ئەوەشدا، بە هۆی سەختی لۆجستیکی گواستنەوەی خەڵک بۆ فڕۆکەخانەکە و سنوورداری چارەسەری جێگرەوە، زۆر زەحمەتە تا کۆتایی مانگ ئەو کارە تەواو بکرێت من بە دڵنیاییەوە باوەڕم وایە کە هەتا پێویست بێت ئامادەبوونێکی سەربازی دەپارێزین بۆ ئەوەی هەموو ئەمریکییەکان دەربهێنین و پابەندی ئەخلاقی و ئەخلاقی خۆمان بۆ هاوبەشە ئەفغانیەکانمان ببینەوە”
زیاتر لە 5000 سەربازی ئەمریکا لە کابۆل لەسەر زەوین بۆ یارمەتیدانی هەوڵی چۆڵکردنی بەپەلە نزیکەی 200 فڕۆکە بۆ هەوڵدانی چۆڵکردن لە چەند توانایەکدا تەرخان کراون
ڕۆژی دووشەممە پنتاگۆن ڕایگەیاند، کە ئیڤاکویس لە کابولەوە دەفڕن بۆ شوێنە ئارامە کاتییەکان لە سەرتاسەری ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست و ئەوروپا، لەوانە ئاسانکارییەکانی ئەمریکا لە قەتەر، ئیمارات، کوێت، بەحرەین، ئیتالیا، ئیسپانیا و ئەڵمانیا
تا ئێستا هاوڵاتیانی ئەفغانی کە دەگەنە ئەمریکا یان لە فۆرت مککۆی و ویسکانسین و فۆرت لی لە ڤێرجینیا و بنکەی مەکگوایر-دیکس لاکیهۆرست لە نیوجێرسی یان فۆرت بلیس لە تەکساس جێیان دەگیرێتەوە
