یەدەگەکان بەپێی داتاکانی مانگی ئۆکتۆبەر لە 405.1 ملیۆن بەرمیل بووە، کە نزیکەی 57%ی زۆرترین توانای هەڵگرتنی ڕێگەپێدراوی 714 ملیۆن بەرمیل پێکدەهێنێت، کە بەسە بۆ جێگرتنەوەی زیاتر لە دوو ساڵ لە هاوردەی پاکی نەوتی خاوی ئەمریکا، بە پشتبەستن بە داتاکانی ساڵی 2021.
وە بەپێی ئاژانسی بلومبێرگ، کە پڕکردنەوەی یەدەگی نەوتی ستراتیژیش لە لیستی ئەرکەکانی ئیدارەی بایدندایە، وەزارەتی وزە لە مانگی ئایاردا ڕایگەیاند کە پلانی هەیە بۆ شێوازێکی نوێی کڕینەوە بۆ ئەوەی ڕێگە بدات بە “پرۆسەی پێشنیارکردنی کێبڕکێ و نرخێکی جێگیر”، لەگەڵ دیاریکردنی نرخەکان لە کاتی خۆیدا بۆ گەیاندنی نەوتی خاو.
کشانەوەی ئەمریکا لە یەدەگی نەوتی ستراتیژی چی دەگەیەنێت؟
جۆ بایدن وەک سەرۆکی ئەمریکا ئامرازێکی بە دەگمەن بەکارهێنراو بەڵام بەهێزی هەیە بۆ قەرەبووکردنەوەی کەمی وزە یان بەرزبوونەوەی نرخ کە لە ڕووی ئابوورییەوە وێرانکەر دەکات: یەدەگی ستراتیژی نەوت.
لە دوای گەمارۆی نەوتی عەرەبی لە حەفتاکانی سەدەی ڕابردوودا وەک تۆڕێکی ئاسایشی وزەی نیشتمانی دروستکراوە، گەورەترین دابینکردنی فریاگوزاری نەوتی خاوە لە جیهاندا، لە ئەشکەوتە خوێیە قووڵەکاندا هەڵگیراوە کە بە توندی پاسەوانی دەکرێت بەدرێژایی کەنارەکانی کەنداوی ئەمریکا.
چەند لە یەدەگی ستراتیژی نەوت کێشراوە؟
لە بەهاری ئەمساڵەوە نزیكەی 165 ملیۆن بەرمیل نەوتی خاو رادەستكراوە یان خراوەتە ژێر گرێبەستەوە، كە بایدن بە بڕی 180 ملیۆن بەرمیل نەوتی خاو رادەگەیەنێت. دەوترێت 10 بۆ 15 ملیۆن بەرمیلی دیکە لە ژێر تاوتوێکردندایە.
چ وڵاتێکی تر یەدەگی هەیە؟
چین، هیندستان، ژاپۆن و کۆریای باشوور لەنێو ئەو وڵاتە سەرەکیانەی ئاسیادان کە نەوت هەڵدەگرن و وڵاتانی ئەندامی یەکێتی ئەوروپا بە کۆی گشتی 103.6 ملیۆن تۆن (759 ملیۆن بەرمیل) نەوتی فریاگوزارییان هەیە، بەپێی داتاکانی تەمموزی 2022، بەپێی داتاکانی یۆرۆستات، کە کۆمپانیای ئەوروپییە نووسینگەی ئاماری یەکێتی.
یەدەگی ستراتیژی نەوتی ئەمریکا چۆن سەیر دەکرێت؟
بووژانەوەی نەوتی شیل لە ناوخۆدا ڕێگەی بە ئەمریکا داوە بچێتە ڕیزەکانی گەورەترین بەرهەمهێنەرانی نەوت لە جیهاندا، ئەمەش قورسایی بۆ ئەو ئارگیومێنتانە زیاد کردووە کە یەدەگی فریاگوزاری چیتر ناتوانرێت جێبەجێ بکرێت. بەڵام بەرهەمهێنانی نەوتی خاوی ئەمریکا لەمساڵدا تەنها بە شێوەیەکی کەم گەشەی کردووە، سەرەڕای بەرزبوونەوەی نرخەکان، لە کاتێکدا خواست لەسەری زیادیکردووە و هاوردەکردن رەوتی بەرزبوونەوەی بەخۆیەوە بینیوە. بەکارهێنانی یەدەگی نەوتی وەرزی دوای کارەساتی سروشتی ڕەنگە کاریگەرترین پووچەڵکردنەوە بێت بۆ ڕزگاربوون لێی.
